फराळ, फटाके आणि चटके

लग्नाला आता दहा वर्षे झालीत. घरात 'स्वराली'च्या, मुलीच्या रूपाने सुख नांदते आहे. दिवाळी दाराशी आलेली आहे. 'गोविंदनगर'च्या ऐसपैस फ्लॅटमध्ये साफसफाई जोरात सुरु आहे. त्यात परत फराळ करायची धांदल ! नवरोबाला चिवडा, चकली आवडते, तर स्वरालीला करंज्या. खरं तर स्वरालीचा हट्ट होता फटाके आणण्याचा. पण नवरोबा पडले पर्यावरण प्रेमी. 'ग्लोबल वार्मिंग', 'कार्बन उत्सर्जन', 'इ -दिवाळी' असे मोठे मोठे शब्द वापरून तो स्वरालीला दिवसभर समजावत राहिला. शेवटी 'पिंक कलर'चा एक ड्रेस आणि ‘किंडल’ ह्यावर तह आटोपला.

सायंकाळी बायको दरवाजात रांगोळी काढत असतांना, शेजारी 'मेहतां'च्या घरी लगबग सुरु झालेली तिला जाणवली. आनंदीबेनने बडोद्यावरून पाहुणे-तिचा भाऊ, भावजय आणि भाची आल्याची माहीती दिली. यावेळी भाऊबीजेला त्या बडोद्याला जाणार नव्हत्या, त्यामुळे भाऊंचं इथं आला होता.

दुसरा दिवस उजाडला, आज 'धनत्रयोदशी'. आज पासून खरी दिवाळी सुरु होणार. बायकोने चिवडा चकली आणि करंजीचे डबे काढले फराळाला, आणि नवरोबा आणि स्वरालीला आवाज दिला. दोघेही तुटून पडले. फराळावर, ते पाहून बायको समाधानी. इतक्यात आनंदीबेन घरात शिरतात. पाठोपाठ आनंदीबेनची भाची. आनंदीबेनने ओळख करून देतात, ''ही काव्या''.

''भाभी हैप्पी दिवाली, जिजू हैप्पी दिवाली'', इति काव्या.

नुकतीच विशी पार केलेली, काव्या फारच बोलकी वाटत होती. काळ्याभोर टप्पोऱ्या डोळ्यांची, गोरीपान काव्या, ब्लू जिन्स आणि वाईन कलरच्या टीशर्टमध्ये खूपच सुंदर दिसत होती.

''हॅलो स्वराली, लोनी असं म्हणून, तिने स्वरालीच्या हातात भली मोट्ठी 'कॅडबरी' टेकवली.

''जिजू, ये लोनी, स्पेशल फाफडा, फॉर यू. '' असं म्हणत एक छान पॅक केलेला डब्बा, नवरोबाच्या हातात दिला. तिच्याकडे डोळे फाडून पाहणाऱ्या नवरोबाची नजर, बायकोला काहीतरी सांगून गेली.

संध्याकाळी तिघे, दरवर्षीप्रमाणे ‘कपालेश्वर’ मंदिरात दर्शनाला जाऊन आले. सोसायटीच्या गेट मधून शिरतानांच, ‘काव्या’चा खिदळण्याचा, आनंदाने चित्कारण्याचा आवाज येत होता. ती फटाके उडवण्यात दंग होती. बायकोने स्वरालीकडे आणि नवरोबाकडे पाहीले, दोघांचंही लक्ष ‘काव्या’कडे !

दिवाळीचा आज तिसरा दिवस, आज ‘लक्ष्मीपूजन’. नेहमीप्रमाणे तिने, स्वरालीला आणि नवरोबाला फराळाला बोलावले. तर दोघेही काव्याने दिलेला 'फाफड्या'चा डबा उघडून खाण्यात दंग. आज स्वरालीला, करंजी नकोशी झालेली आणि नवरोबाला चिवडा,चकली ! बायको काय समजायचे ते समजून चुकली.

फराळ होताच स्वराली, नवरोबा आणि काव्या बाहेर पडले बाजारात जाण्यासाठी. तिघांच चांगलच गूळ-पीठ जमल्यासारखं ! साधारण दोन तासांनी ते येतात तेच मुळी, हसत-खिदळत. तिघांच्याही हातात मोठ्ठाल्या प्लस्टिक पिशव्या !! फटाक्यांची मोट्ठी खरेदी झालेली. भुईचक्र, फुलबाज्या, भुईनळे, कारंजे, बाण, लवंगी फटाके आणि लक्ष्मी बॉम्ब ! मनाजोगते फटाके मिळाल्यामुळे स्वराली खुशीत. बायको नवऱ्याकडे पहाते.

''अगं स्वरालीचा खुपच हट्ट होता, म्हणून आणले. ते ‘ग्लोबल वार्मिंग’ वगैरे ठीक आहे पण आपली संस्कृती टिकवणंही महत्वाचं. आणि मुलांचा आनंद का म्हणून आपण हिरावून घ्यायचा ? आणि तसही वर्षाच्या शेवटी, थर्टी फर्स्टला, नवीन वर्षाच्या स्वागताला, संपूर्ण जगात फटाके वाजतातच की?’’ नवरोबाचा भला मोठा खुलासा.

आज 'भाऊबीज'. बायको आणि आनंदीबेननी, ओवाळण्याचा कार्यक्रम एकत्र ठरवलेला. त्याप्रमाणे संध्याकाळी सगळे जण त्यांच्या घरी जमतात. आनंदीबेन त्यांच्या धाकट्या भावाला ओवाळतात. इतक्यात बायको नवरोबाला पाटावर बसायला सांगते, आणि 'काव्याला' चक्क गुजरातीत म्हणते,

‘’काव्या, तने तारा भाईने ओवाळू नथी के? ... तुला तुझ्या मोठ्या भावाला ओवाळायचं नाही का?’’

नवरोबा अवाक होऊन बायकोकडे पहातो. बायको मिश्किलपणे हसत असते. इतक्यात आनंदीबेन, काव्याच्या हातात ओवाळणीचं ताट ठेवतात. काव्या पुढे होते आणि नवरोबाला ओवाळते. ओवाळणी म्हणून पाचशेची नोट, ताटात ठेवतांना नवरोबाचा चेहरा, ‘फटाक्यांचे चटके’ लागल्यासारखा अपराधी झालेला असतो. 

anilbagul1968@gmail.com